Qapalı Metod (Minimal İnvaziv) Ürək Cərrahiyyəsi Nədir?
Qapalı üsul (minimal invaziv) ürək cərrahiyyəsi ənənəvi ürək cərrahiyyəsi üsulları ilə müqayisədə daha kiçik kəsiklər və ya deşiklər istifadə edilməklə həyata keçirilən cərrahi əməliyyatdır. Bu üsul sinəni açmaq və ürəyi birbaşa görmək ehtiyacını aradan qaldırmaq məqsədi daşıyır. Minimal invaziv ürək əməliyyatı adətən laparoskopik cərrahiyyə və ya endoskopik cərrahiyyə kimi xüsusi üsullarla həyata keçirilir.
Qapalı Metod (Minimal İnvaziv) Cərrahiyyənin Müalicəsində Hansı Xəstəliklərdən İstifadə Edilir?
Qapalı üsul (minimal invaziv) ürək əməliyyatının bəzi nümunələri bunlardır:
1.Qapalı Üsul (Minimal İnvaziv) Koronar Bypass Cərrahiyyəsi:
Ürək damarlarında tıxanmaları müalicə etmək üçün edilir. Ənənəvi üsulla döş qəfəsi açıldığı halda, bu əməliyyat minimal invaziv cərrahiyyədə daha kiçik kəsiklərlə həyata keçirilir.
2.Qapalı Üsul (Minimal İnvaziv) Ürək Qapaq Cərrahiyyəsi: Ürək qapaqlarında yaranan problemlərin müalicəsi üçün həyata keçirilən əməliyyatdır. Ənənəvi cərrahiyyə ilə müqayisədə daha kiçik kəsiklər vasitəsilə həyata keçirilə bilər.
3.Qapalı Metod (Minimal İnvaziv) Aorta Cərrahiyyəsi: Aortanın təmiri və ya dəyişdirilməsi üçün istifadə edilir. Bu prosedurda ənənəvi cərrahiyyə ilə müqayisədə daha kiçik kəsiklərə üstünlük verilə bilər.
4.Qapalı Metod (Endoskopik) Müdaxilə Ürək Cərrahiyyəsi: Müdaxilə ürək əməliyyatı ümumiyyətlə açıq ürək cərrahiyyəsinin ənənəvi üsulları ilə müqayisədə daha az invaziv (minimal invaziv) olan cərrahi yanaşmaya aiddir. Bu cür cərrahi prosedurlar adətən kateterləri əhatə edir və adətən qabırğanın böyük bir kəsilməsini tələb etmir.
Qapalı üsul (minimal invaziv) cərrahiyyə üsulları hansılardır?
Qapalı üsul, kiçik kəsikli ürək əməliyyatları minimal invaziv üsulla həyata keçirilən ürək əməliyyatlarıdır. Bu üsullar ənənəvi açıq ürək cərrahiyyəsindən daha az invazivdir və xəstənin sağalma prosesini sürətləndirə və ağırlaşma riskini azalda bilər.
Bu əməliyyat zamanı cərrah döş, qoltuq və ya qabırğanın altında kiçik bir kəsik edir və xüsusi cərrahi alətlər və endoskopdan istifadə edərək bu kəsik vasitəsilə ürək əməliyyatı edir. Bu üsul döş sümüyünü (döş sümüyünü) açmadan və ya sadəcə 3-4 sm kəsiklər vasitəsilə həyata keçirilə bilər.
Qapalı üsul kiçik kəsikli ürək əməliyyatı müxtəlif ürək əməliyyatlarında istifadə edilə bilər, məsələn:
- Ürək qapağının dəyişdirilməsi və ya təmiri
- Ürək damarlarından yan keçmək (koronar arteriyalar)
- Aorta Cərrahiyyəsi (Aorta və Aorta Kökü, EVAR, TEVAR)
- Atrial septal qüsur (ASD) və ya ventriküler septal defekt (VSD) kimi ürək divarındakı dəliklərin təmiri
Xəstənin vəziyyətindən və əməliyyat tələblərindən asılı olaraq bu cür cərrahiyyəyə üstünlük verilə bilər. Ancaq hər xəstəyə uyğun olmaya bilər və bu metodun uyğunluğu cərrahi qrupun qiymətləndirməsi nəticəsində müəyyən edilir.
Qapalı üsulla kiçik kəsikli ürək əməliyyatları ümumiyyətlə daha sürətli sağalma müddətinə malikdir, daha az ağrıya səbəb olur və ənənəvi açıq ürək cərrahiyyəsi ilə müqayisədə xəstəxanada qalma müddəti daha qısa olur. Lakin hər hansı cərrahi əməliyyat kimi bu metodun da müəyyən riskləri və mümkün fəsadları var. Əməliyyatdan əvvəl cərrahınızın bu barədə sizə ətraflı məlumat verməsi vacibdir.
Müdaxilə Ürək Cərrahiyyəsi
Bəzi hallarda xəstənin sağalma prosesini sürətləndirə, ağrıları azalda və xəstəxanada qalma müddətini qısaltdığı üçün müdaxiləli ürək əməliyyatına üstünlük verilə bilər. Bu cərrahi müdaxilələr adətən aşağıdakı yollarla baş verir:
1.Kateter Əsaslı Müdaxilələr (EVAR/TEVAR): Bu, ürək damarlarına və ya ürəyə nazik bir kateter daxil etməklə həyata keçirilən prosedurları əhatə edir. Məsələn, angioplastika və stent yerləşdirmə bu kateqoriyaya daxildir. Angioplastika daralmış damarı genişləndirmək üçün bir prosedurdur, genişlənmiş damarı açıq saxlamaq üçün bir stent istifadə edilə bilər.
2.Transcatheter Heart Valve Replacement (TAVI): Bu prosedurda adətən açıq ürək əməliyyatı tələb edən aorta qapağının dəyişdirilməsi kateter vasitəsilə həyata keçirilir.
Qapalı Metod (Minimal İnvaziv) Cərrahiyyənin Üstünlükləri Nələrdir?
Minimal invaziv ürək əməliyyatı ənənəvi cərrahiyyə ilə müqayisədə bir sıra üstünlüklər təklif edə bilər. Daha kiçik kəsiklər, daha az qan itkisi, daha qısa xəstəxanada qalma və daha sürətli sağalma və daha az infeksiya riski kimi amillər bu üsula üstünlük verilməsinin səbəbidir. Ancaq hər xəstə və vəziyyət fərqlidir, buna görə də hansı cərrahi üsuldan istifadə ediləcəyi xəstənin xüsusiyyətlərinə və cərrahi ehtiyaclara görə müəyyən edilir.
Qapalı üsulla (minimal invaziv) ürək əməliyyatı təhlükəsizdirmi?
Bəli, qapalı üsul və ya minimal invaziv ürək əməliyyatı ənənəvi açıq ürək əməliyyatı ilə müqayisədə ümumiyyətlə təhlükəsiz seçimdir. Bu üsul ənənəvi açıq ürək əməliyyatından daha az invazivdir və daha kiçik kəsiklərdən istifadə etməklə həyata keçirilir. Minimal invaziv ürək əməliyyatı endoskopik və ya robotik üsullardan istifadə etməklə həyata keçirilə bilər.
Bu metodun bəzi üstünlükləri bunlardır:
- Daha az toxuma ziyanı
- Daha az qan itkisi
- Daha az ağrı və daha sürətli sağalma
- Daha qısa xəstəxanada qalma
- Daha yaxşı Kosmetik Nəticələr
Lakin minimal invaziv ürək əməliyyatı hər xəstə üçün uyğun olmaya bilər və bəzi hallarda ənənəvi açıq ürək əməliyyatına üstünlük verilə bilər. Cərrahınız vəziyyətinizə və ehtiyaclarınıza ən uyğun olan cərrahiyyə üsulu ilə bağlı ən yaxşı məsləhətləri verə bilər. Birincisi, minimal invaziv ürək əməliyyatı kimi bir üsulun sizin üçün uyğun olub olmadığını qiymətləndirmək üçün bir mütəxəssislə məsləhətləşmək vacibdir.
Qapalı Metod (Minimal İnvaziv) Cərrahiyyə Kimlərə Tətbiq edilmir?
Qapalı üsul və ya minimal invaziv cərrahiyyə hər xəstəyə uyğun olmaya bilər, bəzi hallarda ənənəvi açıq cərrahiyyəyə üstünlük verilə bilər. Qapalı metodun tətbiq olunmadığı və ya diqqətlə qiymətləndirilməli olduğu bəzi vəziyyətlər bunlardır:
Yüksək Riskli Xəstələr: Qapalı əməliyyat əməliyyatı bəzi hallarda yüksək riskli xəstələrə tətbiq olunmaya bilər. Xüsusilə, çoxsaylı ürək-damar xəstəliyi, ağır qapaq xəstəliyi və ya digər ciddi ürək problemləri olan xəstələr minimal invaziv cərrahiyyə üçün uyğun olmaya bilər.
Xroniki Ağciyər Xəstəliyi olanlar: Tənəffüs funksiyalarını təsir edə biləcəyi üçün xroniki ağciyər xəstəliyi olan bəzi xəstələrdə qapalı üsulla cərrahi əməliyyata üstünlük verilə bilməz.
Əvvəlki Ürək Cərrahiyyəsi Olan xəstələr: Bu yaxınlarda açıq ürək əməliyyatı keçirmiş xəstələr minimal invaziv cərrahiyyə üçün uyğun olmaya bilər.
Qeyri-kafi Təlim və Təcrübə: Qapalı əməliyyat əməliyyatı təcrübəli cərrah və cərrahi qrupun iştirakı ilə aparılmalıdır. Kifayət qədər təlim və ya təcrübə olmadıqda, minimal invaziv cərrahiyyə riskli ola bilər və buna görə də üstünlük verilməməlidir.
Fəsadlar riski yüksək olan xəstələr: Bəzi xəstələrdə minimal invaziv cərrahiyyə ağırlaşma riskini artıra bilər. Xüsusilə damar problemləri və ya qanaxma meyli olan xəstələrdə diqqətli qiymətləndirmə aparılmalıdır.
Qapalı Metod (Minimal İnvaziv) Əməliyyatdan Sonra Baxım və Nəzarətlər
Qapalı üsul və ya minimal invaziv cərrahiyyədən sonra qulluq və nəzarət xəstənin sağalma prosesini dəstəkləmək və mümkün fəsadları erkən aşkar etmək üçün vacibdir.
Xəstəxanada qalma: Qapalı əməliyyatdan sonra xəstəxanada qalma müddəti ümumiyyətlə daha qısadır, lakin cərrahi əməliyyatın növünə, xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyətinə və sağalma sürətinə görə dəyişə bilər.
Ağrının İdarə Olunması: Əməliyyatdan sonra ağrı minimal invaziv cərrahiyyə ilə daha az ola bilər, lakin hələ də idarə edilməli ola bilər. Ağrı, həkiminizin təyin etdiyi ağrıkəsicilər və digər dərmanlarla idarə olunur.
Yara Baxımı: Cərrahi kəsiklərin sağalması üçün müntəzəm yara baxımı tələb oluna bilər. Sağalma prosesini sürətləndirmək üçün həkiminizin tövsiyə etdiyi yara baxımı təlimatlarına əməl edin.
Drenaj: Bəzi hallarda, cərrahi sahədən mayelərin boşaldılması üçün drenaj borusu qoyulur. Bu borunun baxımı və drenajı üçün həkiminizin göstərişlərinə əməl etmək vacibdir.
Fiziki fəaliyyət: Həkiminizin tövsiyələrinə uyğun olaraq əməliyyatdan sonra fiziki fəaliyyətinizi tədricən artırın. Əvvəlcə istirahət və yüngül fəaliyyətlər tövsiyə oluna bilər.
Qidalanma: Əməliyyatdan sonrakı qidalanma sağalma prosesini dəstəkləmək üçün vacibdir. Həkiminizin tövsiyələrinə uyğun olaraq sağlam qidalanma proqramına əməl edin.
Dərmanlar: Əməliyyatdan sonra yazılan dərmanları mütəmadi olaraq istifadə edin və həkiminizin göstərişlərinə uyğun olaraq istifadə etməyə davam edin.
Təqib yoxlamaları: Əməliyyatdan sonrakı təqib yoxlamaları müntəzəm olaraq aparılmalıdır. Bu yoxlamalar zamanı cərrahınız cərrahi bölgənin sağalma prosesini qiymətləndirəcək və mümkün fəsadlara nəzarət edəcək.
Fəsadların monitorinqi: Əməliyyatdan sonra mümkün fəsadlar həkiminiz tərəfindən diqqətlə izlənilməlidir. Bu ağırlaşmalara infeksiya, qan laxtalanması, drenaj problemləri və digər cərrahi ağırlaşmalar daxil ola bilər.
Qapalı Ürək Əməliyyatları Haqqında Tez-tez verilən suallar
1- Qapalı Ürək Cərrahiyyələri Neçə Saata Edir?
gələcək məzmun…
2- Qapalı Ürək Cərrahiyyəsində Hansı növ anesteziyadan istifadə olunur?
gələcək məzmun…
3- Döş altı kəsiklə Ürək Cərrahiyyəsi Neçə Saat çəkir?
gələcək məzmun…
4- Döş altı kəsik və ürək əməliyyatından sonra xəstəxanada nə qədər qalmaq lazımdır?
gələcək məzmun…
5- Kiçik qoltuqaltı kəsik ürək əməliyyatından sonra hansı müayinələr aparılır?
gələcək məzmun…
6- Qoltuqaltı kiçik kəsikli ürək əməliyyatı hansı yaş qruplarına uyğundur?
gələcək məzmun…
7- Sinə qəfəsindəki kiçik kəsikli ürək əməliyyatı nə qədər çəkir?
gələcək məzmun…
8- Qabırğa qəfəsindəki kiçik bir kəsiklə Ürək Cərrahiyyəsi Sonrası Yaralara Necə Qulluq Edilir?
gələcək məzmun…